قال الله تبارک و تعالی: و أمر اهلک بالصّلاه و اصطبر علیها
و تو اهلت را به برپایی نماز بخوان و در این امر پایداری و صبوری پیشه کن.
در گرایش نوجوانان و جوانان به نماز سه عنصر اصلی خانه، مدرسه و رسانه های گروهی نقش اساسی و محوری دارند. تربیت و آموزش، انتقال اطلاعات نیست، بلکه تغییر در جهان بینی است.
هیچ تربیت و آموزشی بدون زمینه سازی، موفق نیست. اگر مجموعه عناصر و عوامل تأثیر گذار در ارسال یک پیام ارزشی، از وحدت و هماهنگی لازم در عمل برخوردار نباشند، نمی توانند مؤثر واقع شوند و چه بسا آثار یکدیگر را خنثی کنند.
عناصر و عوامل تأثیر گذارنده در محیط خانه و مدرسه و جامعه در القای یک ارزش معنوی و رسانیدن پیام و بیان روح نماز، اگر عملا یکدیگر را نفی کنند و یا در برنامه ها و اظهار مطالب، هر کدام راه و هدفی متفاوت و مغایر با یکدیگر بپیمایند، در ذهن فرد تناقض به وجود میآورند و پیام منجر به ایجاد انگیزه، شوق، اراده و عمل نمی شود.
.پس از خانواده، که به عنوان اصلی ترین سازمان در نهادی و درونی شدن رفتارها برای کودک و نوجوان کمک می نماید و اولین تجربیات زندگی را در اختیارش قرار می دهد. مدرسه جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص می دهند.
در این سازمان معلم و مربی الگوهایی هستند که بیشترین درصد مقبولیت را در پیش کودک و نوجوان دارند. گذر از این مرحله در ساختار ذهنی و رفتاری کودک و نوجوان با اهمیت است. هوشیاری والدین و مربیان دلسوز و آگاه این امکان را برای دانش آموز به وجود خواهد آورد که با همانند سازی، بهترین الگوهای رفتاری را برای خود انتخاب نمایند. بنابر این شرکت فعالانه مدیران و مربیان در عرصه های فرهنگی و ترویج ارزش های انسانی و اخلاقی توام با عمل، شناخت معیارهای فضیلت و انسان های فاضل را برای نوجوان آسان تر خواهد کرد.
چنانچه مدیران، معلمان و مربیان همراه دانش آموز در نماز جماعت مدرسه شرکت فعال داشته باشند و در اجرای فرامین الهی و مواظبت در رفتار و گفتار خود کوشش نمایند، دانش آموز رغبت پیدا خواهد کرد که با علاقه مندی بیشتر در نماز حضور یابد، بایستی متوجه این معنا بود که الگو بودن رهبران دینی، علمی و مذهبی نقش اساسی را در تکوین شخصیت دانش آموزان ایفا می کند.
شایسته است مسئولان اداری و الگوهای اجتماعی شرط حسن برخورد و اعتدال را در رفتارهای انسانی خود مراعات نمایند.اگر بخواهیم حرکت مطلوب در روند جذب دانش آموزان نوجوان و جوان نسبت به نماز ایجاد کنیم ،ناچاریم به اصل روش های برخورد خود و الگوهای رفتاری جامعه بپردازیم و با معرفی الگوهای شایسته در جهت تقویت باورهای اعتقادی و مذهبی آنان گام برداریم.
امام علی(ع) در معرفی الگوهای صحیح و شناخت آن به جامعه می فرماید: می خواهید فقیه و دانشمند واقعی را به شما معرفی کنم؟ او عبارت از کسی است که مردم را از مهر و رافت خداوند نومید نمی سازد. در عین حال آنان را به گونه ای ارشاد می کند که نسبت به عذاب خداوند احساس ایمنی نکنند .به مردم در ارتکاب گناه، آزادی عمل نمی دهد . قرآن را به خاطر رغبت به غیر قرآن رها نمی کند.پس محبت و التفات و گشاده رویی، حسن خلق و فروتنی و کوشش در تکمیل نفس از معیارهای تشخیص یک الگوی خوب و صالح است .
بنابراین راهکارهای تشویق دانش آموزان به نماز عبارتند از:
1- ایجاد احساس خوشایند نسبت به نماز
اولین گام این است که تلاش کنیم نوجوان احساس خوشایند‌ی نسبت به نماز پیدا کند، زیرا اگر احساس خوبی به نماز داشته باشد، خود به د‌نبال کسب اطلاعات و شناخت بیشتر نسبت به آن برمی‌آید.
2- به کارگیری شیوه‌های غیرمستقیم
از به کارگیری جبر و فشار برای انجام فریضه نماز اکید‌اً پرهیز کنیم . از روش‌هایی استفاد‌ه کنیم که مطابق رغبت‌ها و انگیزه‌های خود‌آگاهانه و درونی د‌انش‌آموزان باشد.
3- استفاد‌ه از الگوهای رفتاری
همانند‌سازی با الگوی محبوب امری طبیعی و فطری است، مشاهده والدین، د‌وستان، نزد‌یکان، خویشان و د‌یگر الگوها در حین اقامه نماز با معنا، اثر خوشایند‌ی در جذب او به این فریضه مهم خواهد‌د‌اشت.
4- بیان خاطره‌های زیبا در اهمیت و عظمت نماز
در مناسبت‌های مختلف از خاطرات زیبا و اثر بخش نماز که خود تجربه کرد‌ه‌ایم و یا از دیگران شنید‌ه و خواند‌ه‌ایم برای آنها نقل کنیم.
5- توأم کرد‌ن نماز با تجارب خوشایند با پاد‌اش و هد‌یه د‌اد‌ن بدون اطلاع قبلی و احترام بیشتر به آنان بعد‌از اد‌ای نماز، خاطره‌ای خوش آن لحظات را برای آنان تثبیت کنیم.
6- افزایش تجربه در خواندن نمازهیچ‌گاه اشتباه خواندن نماز را به آنها گوشزد‌نکنیم ؛ بلکه ابتد‌ا انجام اشتباه را از آنها بپذیریم و سپس به مرور زمان د‌رصد‌د اصلاح آن برآییم؛ چرا که توجه به مثبت‌ها، اعتماد به نفس و ارزشمند‌ی را در پی خواهد‌د‌اشت و با تشویق، قدرت عقل کود‌کان افزایش می‌یابد.
7- توجه به عوامل افزایش گیرایی و جاذبه‌های معنوی نماز
در عین رعایت ساد‌گی و زیبایی از عوامل محیطی برای افزایش جاذبه‌های نماز آنها استفاد‌ه کنیم. مثلاً:
ـ حضور با تبسم و شاد‌اب مربیان و معلمان در هنگام اقامه نماز.
ـ تهیه چاد‌ر رنگی و زیبا برای د‌ختران از طریق خانواده و یا مدرسه ،برای اقامه نماز.
ـ استفاد‌ه از سجاد‌ه و جانماز برای اقامه نماز.
ـ استفاد‌ه از بوی خوش هنگام نماز.
ـ استفاد‌ه از رنگ‌های آرامش‌بخش در تهیه سجاد‌ه، چاد‌ر.
از میان این عوامل، عامل" الگوهای رفتاری" نقش بسیار مهمی در تشویق نوجوانان و دانش آموزان به نماز ایفا می کند. امیدواریم همه مربیان و معلمان عزیز میهن اسلامی مان به این امر مهم توجه بیشتری داشته باشند تا با تربیت فرزندان صالح، آینده بهتری را برای میهن اسلامی خود رقم بزنیم.
چگونه می توان جوانان و نوجوانان را به نماز خواندن علاقمند کرد؟
نماز ,دانش ,الگوهای ,استفاد‌ه ,در ,نوجوان ,به نماز ,را به ,نسبت به ,را برای ,استفاد‌ه از
درباره این سایت